Cyberpesten & veilig online

Block: Digitale Veiligheid
Block: Mediawijsheid – Cyberpesten

Voor mijn les over cyberpesten en online veiligheid heb ik een activiteit ontworpen die leerlingen bewust maakt van de gevolgen van online pesten en hoe je dit kunt voorkomen.

Ik heb mijn stiefmoeder uitgenodigd, die jarenlang wijkagent is geweest, om te vertellen hoe de politie omgaat met online pesten en cybercrime. Hierdoor kregen de leerlingen praktische voorbeelden uit de echte wereld, wat het onderwerp levendiger en realistischer maakte, naast dat het natuurlijk super vet is om een agent in de klas te hebben.

Daarna heb ik een leerlingenarena georganiseerd:

• 8 leerlingen zaten in de binnencirkel en bespraken met mij hun ervaringen met veiligheid, cyberpesten, van Snapchat tot Roblox.
• De rest van de klas luisterde in de buitencirkel.
• 1 leerling in de buitencirkel maakte notities.
• We gingen samen brainstormen hoe we cyberpesten kunnen voorkomen en grapjes niet uit de hand lopen en hoe we veilig blijven op het internet. Zoals bijvoorbeeld je snapchat map uitzetten zodat mensen niet weten waar je bent, ouders er bij betrekken als je vriendschapsverzoeken krijgt die je niet verwacht etc.

Als afsluiting hebben we samen regels gemaakt voor onze WhatsApp-groepsapp. Wij als Juf en Meester zitten niet in de groep en daarom is het zo belangrijk dat we samen afspraken met de leerlingen maken en deze ook delen met ouders, zoals ik dus heb gedaan.

Volgens Mediawijsheid.nl (Steeman, 2025) is het bij cyberpesten belangrijk dat kinderen leren om niet alleen het pestgedrag te herkennen, maar ook te weten wat ze kunnen doen als ze er slachtoffer of getuige van zijn. Door samen regels op te stellen voor de WhatsApp-groepsapp en actief met leerlingen in gesprek te gaan, sloot mijn les hier goed bij aan. Zo werden ze zich bewust van hun eigen rol in online veiligheid en de impact van hun gedrag op anderen.

1.3.12 – De leerkracht toont aan dat hij leerlingen kan begeleiden bij en bewust kan maken van ethische kwesties ten opzichte van de gemedialiseerde samenleving.
We bespraken waar de grens ligt tussen een grapje en pesten, en hoe digitale media hierin een rol speelt.

2.1.7 – De leerkracht toont aan individuele leerprocessen en samenwerkend leren aan te kunnen sturen en begeleiden met een effectieve inzet van ICT.
De WhatsApp-regels zijn samen opgesteld en verbonden aan hun eigen digitale gedrag, wat hielp om eigenaarschap en bewustwording te stimuleren.

4.1.2 – De leerkracht toont aan dat hij zoekt naar (interdisciplinaire) samenwerking met collega’s die in een vergelijkbare situatie rondom ICT en onderwijs verkeren.
Door een gastspreker uit de politiepraktijk in de klas te halen, heb ik extern expertise binnengebracht en de brug geslagen tussen onderwijs en maatschappelijke realiteit.

Steeman, G. (2025, 1 april). Stop (digitaal) pesten en cyberpesten » tips en lespakket. Mediawijsheid.nl. https://www.mediawijsheid.nl/onlinepesten/